Οι Γεωπολιτικές επιπτώσεις ενός Grexit

του Δημήτρη Τσαϊλά, Υποναυάρχου ε.α.

Η Ενωμένη Ευρώπη αντιμετωπίζει τη χειρότερη κρίση της από τότε που ιδρύθηκε. Η ελληνική κρίση έχει γίνει ένα σημαντικό θέμα ασφάλειας για την Ευρώπη.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, ο αιματηρός εμφύλιος πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία αποκάλυψε την ανικανότητα των ευρωπαίων να σκέφτονται και να ενεργούν στρατηγικά. Από τότε αν και πέρασε αρκετός χρόνος, έχει
σημειωθεί πολύ μικρή πρόοδος στην ανάπτυξη μιας πειστικής ασφάλειας, της άμυνας και της εξωτερικής πολιτικής, ιδιαίτερα στα δυτικά Βαλκάνια.
Μόλις πριν ένα χρόνο το 2014, η προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία βρήκε πάλι τους ευρωπαίους απροετοίμαστους και απεγνωσμένα  αναζήτησαν από το ΝΑΤΟ να καλύψει το κενό ασφαλείας στα ανατολικά όρια της συμμαχίας.
Σήμερα οι τρομοκρατικές επιθέσεις, στις ευρωπαϊκές χώρες, που διαπράχθηκαν από την αυτοαποκαλούμενους τρομοκράτες που επιθυμούν να δημιουργήσουν το Ισλαμικό Κράτος, αποδεικνύουν ότι όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ανάγκη να συνεργαστούν πολύ πιο στενά σε θέματα πληροφοριών και ασφάλειας. Επίσης το ανεξέλεγκτο κύμα μεταναστών και προσφύγων είναι άλλη μια σοβαρή απειλή που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, χωρίς ακόμη να έχει βρεθεί λύση.
Και μέσα σε όλα η ελληνική κρίση, που ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας μπορεί να διαλύσει την ΕΕ. Διότι αυτή η κρίση είναι σχετική με το μέλλον του ευρωπαϊκού νομίσματος. Πάνω απ’ όλα, πρόκειται για την αμφισβήτηση της ικανότητας της ΕΕ να κινηθεί προς την κατεύθυνση οικονομικής και πολιτικής ολοκλήρωσης. Χωρίς αυτά τα συστατικά, οι φιλοδοξίες της Ευρώπης για να γίνει μια παγκόσμια δύναμη θα εκμηδενιστούν.
Μια ελληνική αποχώρηση από την ευρωζώνη θα ήταν θλιβερή είδηση όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για τους εταίρους μας, της ΕΕ. Το λεγόμενο Grexit θα αποδείξει ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι ανέφικτη και δεν οδηγεί ούτε στη σύγκλιση, ούτε στην ευημερία. Η Ευρώπη, θα βρεθεί αντιμέτωπη, με μια γεωπολιτική καταστροφή, με την απειλή αποσταθεροποίησης κατά μήκος ενός τεράστιου τόξου από την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τις πρώην γιουγκοσλαβικές δημοκρατίες.
Η Ελλάδα, εντός της ευρωζώνης, είναι σε θέση να παίζει έναν πολύ θετικό ρόλο σε ένα όλο και πιο χαοτικό πεδίο της Ανατολικής Μεσογείου. Μια ταραγμένη και ασταθής Ελλάδα, αντίθετα, δεν θα είναι σε θέση να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο, είτε πρόκειται για τα Δυτικά Βαλκάνια, όπου οι εκκρεμότητες παραμένουν, είτε για τα προβλήματα αθρόας μετανάστευσης, της τρομοκρατίας, καθώς και στα θέματα μεταφοράς ενέργειας.
Η ΕΕ αντιλαμβάνεται ότι μπορεί να χάσει ένα δυνητικά “σημαντικό περιουσιακό στοιχείο” στην προβολή ευρωπαϊκής ισχύος, και το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να χάσει ένα βασικό εταίρο για την αντιμετώπιση των σοβαρών κινδύνων που απορρέουν από τη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο. Η Ρωσία θα μπορούσε κάλλιστα να επωφεληθεί από την Ελληνική αδυναμία και να ενισχύσει τη θέση της, μέσω νέων χρηματοδοτικών και ενεργειακών συμφωνιών.
Εν ολίγοις, το κόστος για την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμάται ότι θα μπορούσε να είναι όχι μόνο σημαντικό αλλά μια ανεπανόρθωτη ζημία, και γι’ αυτό θα επιχειρηματολογήσουν υπέρ ενός οικονομικού συμβιβασμού με την Αθήνα, στο γεωπολιτικό συμφέρον των διατλαντικών εταίρων.